Blog korpschef: ‘In vrijheid leven’

Nederland – Op 4 en 5 mei denk ik altijd even aan mijn opa. Hij vocht als soldaat bij de slag om de Grebbeberg, mei 1940. Het waren hevige gevechten, de soldaten werden continu bestookt met artillerievuur en aangevallen door de gevreesde duikbommenwerpers. Mijn opa kwam als één van de weinigen levend terug.

Nu, bijna tachtig jaar later, is mijn opa er niet meer. En met hem zijn er steeds minder ooggetuigen die ons kunnen vertellen over die vijf jaar verschrikking. Daarmee is het karakter van 4 en 5 mei langzaam aan het verschuiven van herdenken van de oorlog naar vieren van vrede en vrijheid. Vieren wat we altijd zo vanzelfsprekend vonden. Maar dat is het niet meer, zo weten we sinds twee maanden.

Na de Tweede Wereldoorlog en de verschrikkingen in Joegoslavië, in de jaren negentig, waren we eensgezind: dit mocht nooit meer gebeuren! We zouden er alles aan doen om de belofte van “nooit meer oorlog” gestand te doen. Wie nu naar de televisie kijkt en de vreselijke beelden uit Oekraïne ziet, weet dat we daar (opnieuw) niet in zijn geslaagd. We zien in volle omvang wat we niet hadden willen zien.

Die beelden confronteren ons en maken zichtbaar wat wij als samenleving én als korps op 4 mei herdenken en op 5 mei vieren. Voor sommige generaties zal het soms lastig zijn (geweest) om zich een voorstelling te maken wat oorlog is en wat vrede en veiligheid eigenlijk betekenen. De beelden uit Oekraïne bewijzen nogmaals dat vrede en veiligheid geen vanzelfsprekendheid zijn. Voor Vrede en veiligheid moeten we ons elke dag inspannen, niet alleen op 4 en 5 mei.

Zoals velen van ons misschien gewend zijn geraakt aan die vrede en veiligheid, zo zei de Oekraïense president Zelensky onlangs in zijn toespraak voor de Tweede Kamer moeten de Oekraïners heden ten dage wennen aan oorlog. Wennen aan bombardementen, angst, dood en verderf. Wennen aan de vrees voor je eigen leven en dat van je naasten.

In Nederland hebben we het geluk dat we in vrede en veiligheid kunnen leven. Dat moeten we koesteren. Door ons bewust te zijn van hoe kostbaar dat is en wat er voor nodig is om dat zo te houden. Als korps leveren we daar iedere dag een bijdrage aan. Of dat nu op de Nederlandse straten is of door collega’s op vredesmissie elders in de wereld. Wij staan voor vrede, veiligheid en verdraagzaamheid.

Wat dat betekent laten we nu zien aan de Oekraïners, die naar ons land zijn gevlucht. Maar laten we ook oog blijven houden voor de reguliere asielstroom. Voor alle mensen die ook uit een oorlogsgebied komen. Die ook op de vlucht zijn voor geweld.

Op 4 mei en 5 mei zal ik het korps vertegenwoordigen tijdens onder andere de Nationale Herdenking. Ook ik zal daarbij stilstaan bij de verschrikkingen van toen en van nu. Oorlog mag nooit wennen, net zoals vrede en veiligheid elke dag weer onze inzet vraagt.

President Zelensky zei het onlangs zo treffend: ‘Tirannie moet altijd verliezen.’
Daar zou ik aan willen toevoegen: en iedereen moet in vrijheid kunnen leven.

Henk van Essen
Korpschef