85% van het nieuwe H2-systeem zal bestaan uit hergebruikte gasleidingen

Er wordt al lang en veel gesproken over de overstap op H2, oftewel waterstof. Een van de uitdagingen voor de vorming van waterstof is de benodigde hoeveelheid energie. Wordt deze energie opgewekt via duurzame bronnen, zoals zonnepanelen en windenergie, dan spreken we van groene waterstof. De vraag is echter of we genoeg energie kunnen produceren om een stabiele aanvoer van waterstof te garanderen en hoe de waterstof dan bij de gebruikers terechtkomt.

Uniek

De situatie wat betreft gasleidingen in Nederland is uniek in de wereld. Er lopen zeven grote leidingen parallel aan elkaar, waaruit op dit moment heel Nederland van aardgas wordt voorzien. Dit in tegenstelling tot andere landen, waar veel grotere gebieden van aardgas voorzien moeten worden vanuit enkele grotere leidingen. In sommige landen heeft men wel enkele parallel lopende grote gasleidingen, maar die zijn niet te vergelijken met de Nederlandse situatie. Dit is in Nederland dus goed geregeld, en dat is maar goed ook. We kunnen nog niet zonder gas. Iedereen die weleens een tijdje zonder gas heeft gezeten, bijvoorbeeld omdat er een gaslek in de buurt was, weet hoe lastig dat is.

Hoewel dit systeem niet aangelegd is met het oog op de overstap op waterstof, blijkt het achteraf wel een uitermate goede keuze te zijn geweest. De parallel lopende leidingen maken het namelijk mogelijk om leiding per leiding te controleren en waar nodig te renoveren en om te bouwen voor het vervoeren van waterstof. Juist doordat er zeven parallel lopende leidingen zijn, neemt de gastoevoer niet dramatisch af op het moment dat men aan een leiding begint te werken.

Dit ombouwen is noodzakelijk omdat waterstof uit kleinere moleculen bestaat dan aardgas. Daardoor is de kans op lekkage groter, met name op koppelstukken. Alle leidingen zullen dus grondig geïnspecteerd, en waar nodig aangepast en vervangen moeten worden. De verwachting is echter dat 85% van de leidingen voor waterstof zal bestaan uit gasleidingen die nu al onder de grond lopen. Dit zorgt ervoor dat de kosten 65 tot 94 procent lager zullen zijn dan wanneer er een compleet nieuw leidingnetwerk voor waterstof aangelegd zou moeten worden.

Omschakelen

Zoals de plannen nu liggen, zal de eerste stap zijn om de grote industrie aan te sluiten op het waterstofnetwerk. Daarna volgen bedrijventerreinen en andere grootverbruikers, waarna uiteindelijk alle aardgasaansluitingen overgezet zullen worden op waterstof.

Hoe ziet dat er in de praktijk uit? Laten we als voorbeeld eens een casino nemen. Casino’s zijn al jaren erg populair en liefhebbers weten ze goed te vinden. Tegenwoordig ook online, maar in dit voorbeeld bespreken we specifiek een fysieke vestiging van een casino. Casino’s zijn vaak gevestigd in grote gebouwen en verbruiken behoorlijk wat energie om alle lampen en machines aan te kunnen zetten en het pand te verwarmen. Op het moment dat het pand aangesloten wordt op waterstof, zullen diverse aanpassingen moeten worden gedaan. Zo moeten alle aardgasleidingen en koppelingen gecontroleerd worden en zal de cv-installatie die op aardgas werkt, vervangen moeten worden door eentje die geschikt is voor waterstof. Dit vergt dus wel enige inspanning en de aanpassing zal het casino op de korte termijn geld kosten vanwege de vereiste investeringen. Waarschijnlijk verdienen de investeringen zich op de lange termijn echter vanzelf terug.

Het ombouwen van de gasleiding om deze geschikt te maken voor waterstof zal de gewone werking van het stroomnetwerk echter niet beïnvloeden. Men kan dus gewoon doorgaan met de dagelijkse activiteiten die elektriciteit kosten. De lampen blijven gewoon branden en de slotmachines blijven hun ding doen. Daarnaast zal dit geen invloed hebben op tafelspelen als blackjack en roulette. Men kan de echte croupiers in het live casino aan het werk zien, ook via de livestream.

Dat geldt uiteraard niet voor de verwarming, die tijdelijk geen dienst zal kunnen doen. Op het moment echter dat men de werkzaamheden in de zomer inplant, zal dit niet tot problemen leiden.

Behalve voor verwarming van panden wordt ook gewerkt aan andere toepassingen van waterstof. Zo doet men onderzoek of men ook lampen kan laten branden op waterstof en wat betreft het voorzien van elektriciteit. Hoewel deze toepassingen nog niet klaar zijn, is het goed mogelijk dat men ze kan gebruiken tegen de tijd dat de eerste grote aardgasleiding is omgebouwd voor het vervoer van waterstof. De toekomst zal moeten uitwijzen welke toepassingen het beste rendement en resultaat opleveren. Voor nu is het koffiedik kijken welke toepassingen het beste rendement tegen een zo gering mogelijke investering zullen opleveren.

Conclusie

We kunnen dus stellen dat de aanleg van zeven parallel lopende grote gasleidingen door Nederland een goede keuze is geweest. Niet alleen zorgt het voor een goede levering van aardgas, iets waar we met zijn allen al jarenlang profijt van hebben. Het is echter ook zeer geschikt om stapsgewijs het leidingennetwerk om te bouwen naar waterstof, zonder dat de levering van aardgas daar hinder van ondervindt. Het maakt het mogelijk om de overstap soepel en betaalbaar te laten verlopen, wat op alle fronten een goede zaak is.